CHIA ĐỘNG TỪ

Phân loại động từ

>>Phân biệt tự động từ và tha động từ
>>Phân biệt động từ 1 đoạn và động từ 5 đoạn
Động từ bất quy tắc: する (to do, thực hiện), 来る (kuru, tới đây)
Động từ hơi bất quy tắc: 行く (iku) → 行って (itte)
ある→ない (phủ định, plain)
くださる・いらっしゃる・おっしゃる…など→くださいます・いらっしゃいます・おっしゃいます…
Động từ đặc biệt: する (to do, thực hiện)

Cách chia các thì trong tiếng Nhậtー日本語動詞の時制

Chú ý: Thì hiện tại và tương lai trong tiếng Nhật chia giống nhau.
Vdic. là động từ nguyên dạng (dạng từ điển).
Polite: Cách nói lịch sự; Plain: Cách nói thân mật (không lịch sự) >>Plain vs. Polite
>>Các bài viết về động từ tiếng Nhật trước đây

BẢNG CHIA CÁC THÌ ĐỘNG TỪ TIẾNG NHẬT

Thì (時制)	Đơn giản / Tiếp diễn	Khẳng định (肯定)	Phủ định (否定)
Hiện tại (現在) Tương lai (未来)	Đơn giản (現在形/未来形) = Vdic.	Plain: たべる、のむ Polite: たべます、のみます ⇒Xem cách chia	Plain: たべない、のまない Polite: たべません、のみません Hoặc: たべないです、のまないです ⇒Xem cách chia
	Tiếp diễn (現在進行形/未来進行形)	Plain: たべている、のんでいる Polite: たべています、のんでいます ⇒Xem cách chia	Plain: たべていない、のんでいない Polite: たべていません、のんでいません Hoặc: たべていないです、のんでいないです ⇒Xem cách chia
Quá khứ (過去)	Đơn giản (過去形)	Plain: たべた、のんだ Polite: たべました、のみました ⇒Xem cách chia	Plain: たべなかった、のまなかった Polite: たべませんでした、のみませんでした Hoặc: たべなかったです、のまなかったです ⇒Xem cách chia
	Tiếp diễn (過去進行形)	Plain: たべていた、のんでいた Polite: たべていました、のんでいました ⇒Xem cách chia	Plain: たべていなかった、のんでいなかった Polite: たべていませんでした、のんでいませんでした Hoặc: たべていなかったです、のんでいなかったです ⇒Xem cách chia

Danh sách cách chia động từ theo các dạng cơ bảnー基本形別

DANH SÁCH CHIA ĐỘNG TỪ TIẾNG NHẬT THEO CÁCH CHIA

Mẫu chia	Mô tả - Chức năng	Ví dụ (Chi tiết)
Vdic.	Động từ nguyên dạng (dạng từ điển dictionary form) = Thì hiện tại (tương lai) đơn dạng thường	たべる のむ する くる
Vて(で)	Động từ dạng て／で (1) nối cấu (2) yêu cầu, ...	たべて のんで して きて
Vます	Động từ dạng ます = Thì hiện tại (tương lai) đơn lịch sự	たべます のみます します きます
Vません	Thì hiện tại/tương lai đơn, phủ định, lịch sự	たべません のみません しません きません
Vない	Thì hiện tại/tương lai đơn, phủ định, dạng thường	たべない のまない しない こない
V(ます) hay V{ます}	Động từ Vます bỏ ます ví dụ nối câu (văn viết)	たべ のみ し き ⇒xem Vます
Vて(で)いる	Thì hiện tại (tương lai) tiếp diễn, dạng thường	たべている のんでいる している きている
Vて(で)います	Thì hiện tại (tương lai) tiếp diễn, dạng lịch sự	たべています のんでいます しています きています
Vて(で)いない	Thì hiện tại (tương lai) tiếp diễn, phủ định, dạng thường	たべていない のんでいない していない きていない
Vて(で)いません	Thì hiện tại (tương lai) tiếp diễn, phủ định, dạng lịch sự	たべていません のんでいません していません きていません
Vた(だ)	Thì quá khứ đơn giản, dạng thường	たべた のんだ した きた
Vました	Thì quá khứ đơn giản, dạng lịch sự	たべました のみました しました きました
Vなかった	Thì quá khứ đơn giản, phủ định, dạng thường	たべなかった のまなかった しなかった こなかった
Vませんでした	Thì quá khứ đơn giản, phủ định, dạng lịch sự	たべませんでした のみませんでした しませんでした きませんでした
Vて(で)いた	Thì quá khứ tiếp diễn, dạng thường	たべていた のんでいた していた きていた
Vて(で)いました	Thì quá khứ tiếp diễn, lịch sự	たべていました のんでいました していました きていました
Vて(で)いなかった	Thì quá khứ tiếp diễn, phủ định, dạng thường	たべていなかった のんでいなかった していなかった きていなかった
Vて(で)いませんでした	Thì quá khứ tiếp diễn, phủ định, lịch sự	たべていませんでした のんでいませんでした していませんでした きていませんでした

Chia động từ tiếng Nhật theo chức năngー活用形別日本語動詞表。

DANH SÁCH CHIA ĐỘNG TỪ TIẾNG NHẬT THEO CHỨC NĂNG

Chức năng	Mô tả	Ví dụ (Chi tiết)
Động từ LÀ (TO BE) Ký hiệu: である／だ／です。	N1 là N2. Mô tả với tính từ.	学生だ。 きれいです。
Dạng TE/DE Ký hiệu: Vて(で)	Đa chức năng	たべて のんで して きて
Dạng khả năng Ký hiệu: V可能	Có thể làm được gì.	たべられる のめる できる こられる
Dạng bị động Ký hiệu: V受身／Vれる	Bị/được (ai) làm gì	たべられる のまれる される こられる
Dạng bị động (kết quả) Ký hiệu: Vて(で)ある	Cái gì đã được làm (kết quả)	かいてある はってある
Dạng sai khiến Ký hiệu: V使役／Vせる	Bắt ai làm gì, cho phép ai làm gì	たべさせる のませる させる こさせる
Dạng bị động sai khiến Ký hiệu: V使役受身／Vせられる	Bị ai bắt làm, được ai cho phép làm	たべさせられる のませられる させられる こさせられる
Dạng ý chí (thường) Ký hiệu: V意向形／Vう	Định làm, muốn làm, chúng ta hãy ...	たべよう のもう しよう こよう
Dạng ý chí (rủ rê, lịch sự) Ký hiệu: Vましょう。	Chúng ta hãy (let us)	たべましょう のみましょう しましょう きましょう
Để tôi (làm gì) cho bạn nhé (lịch sự) Ký hiệu: Vましょうか。	Đưa ra để nghị giúp đỡ (let me ...)	家までおくりましょうか。
Để tôi (làm gì) cho bạn nhé (dạng thường) Ký hiệu: Vうか。	Đưa ra để nghị giúp đỡ (let me ...)	家までおくろうか。
Dạng rủ rê cùng làm (lịch sự) Ký hiệu: Vませんか。	Bạn (làm gì) với tôi không?	お茶を飲みにいきませんか。
Dạng rủ rê cùng làm (thường) Ký hiệu: Vない(か)？	Bạn (làm gì) với tôi không?	映画を見にいかない？
Yêu cầu lịch sự làm gì Ký hiệu: Vて(で)ください。	Xin vui lòng hãy làm	たべてください。 のんでください
Yêu cầu làm gì Ký hiệu: Vて(で)。	Hãy làm	たべて。 のんで
Yêu cầu làm gì thân mật Ký hiệu: Vなさい。	Làm (gì đó) đi	たべなさい。 のみなさい。 しなさい。 きなさい
Ra lệnh làm gì Ký hiệu: V命令(Vろ)	(Mày) làm đi	たべろ のめ しろ こい
Yêu cầu lịch sự không làm gì Ký hiệu: Vないでください。	Xin vui lòng đừng làm	たべないでください。 のまないでください。 しないでください。 こないでください。
Yêu cầu không làm gì Ký hiệu: Vないで。	Đừng làm	たべないで。 のまないで。 しないで。 こないで。
Ra lệnh không làm gì Ký hiệu: Vdic.な。	(Mày) chớ làm	たべるな のむな するな くるな
Ý chí không làm gì Ký hiệu: Vdic.まい	Sẽ không làm gì	たべるまい のむまい するまい くるまい
Rất hay làm gì Ký hiệu: Vがち(な)	Rất hay làm gì (tiêu cực)	たべがちです。 のみがちだ。 するがちなN くるがちなN
Tôi muốn làm gì Ký hiệu: Vたい	Tôi muốn làm / Bạn có muốn làm ... không?	たべたい のみたい したい きたい
Họ (ngôi 3) muốn làm gì Ký hiệu: Vたがる	Anh ấy/cô ấy/họ có vẻ muốn làm	たべたがる のみたがります。 したがる きたがる
Vừa làm gì vừa làm gì khác Ký hiệu: Vながら	Vừa (ăn tối) vừa (xem ti vi)	たべながら のみながら しながら きながら
Lúc thì V1 lúc thì V2 Ký hiệu: V1たりV2だり	Lúc thì ăn, lúc thì uống	たべたり のんだり したり きたり
Điều kiện CHO DÙ Ký hiệu: Vて(で)も	Cho dù (có làm gì)	たべても のんでも しても きても
Điều kiện NẾU Ký hiệu: Vば	Nếu làm gì (nói chung)	たべれば のめば すれば くれば
Điều kiện NẾU SẼ Ký hiệu: Vなら	Nếu sẽ làm gì	たべるなら のむなら するなら くるなら
Điều kiện NẾU ĐÃ Ký hiệu: Vたら(Vだら)	Nếu đã làm gì	たべたら のんだら したら きたら
Lỡ làm gì / làm cho hết Ký hiệu: Vて(で)しまう	Lỡ làm gì / Làm gì cho hoàn toàn	たべてしまう のんでしまいます。 してしまう きてしまう
... mà không làm gì Ký hiệu: Vないで	(Làm gì) mà không (làm gì khác)	たべないで、 のまないで、 しないで、 こないで、
... mà không làm gì Ký hiệu: Vず(に)	(Làm gì) mà không (làm gì khác)	たべずに、 のまず、 せずに、 こずに
Tôi muốn ai làm gì cho Ký hiệu: Vて(で)ほしい(です。)	Tôi muốn được (ai) làm gì cho	たべてほしい のんでほしいです。 しないでほしい きてほしくない
Tôi muốn ai làm gì cho Ký hiệu: Vて(で)もらいたい(です。)	Tôi muốn được (ai) làm gì cho	たべてもらいたい のんでもらいたかった してもらいたい きてもらいたくない
Làm gì quá nhiều, quá mức Ký hiệu: V過ぎる(Vすぎる)	Làm gì quá nhiều hay quá mức	たべすぎる のみすぎ(だ) しすぎる きすぎる
Ai làm gì cho ai (vai vế bằng trở lên) Ký hiệu: Vて(で)あげる	Làm gì cho ai	かってあげる よんであげる してあげる きてあげる
Ai làm gì cho tôi (vai vế bằng trở xuống) Ký hiệu: Vて(で)くれる	Ai làm gì cho tôi	かってくれる よんでくれる してくれる きてくれる
Ai được ai khác làm gì cho (vai vế bằng trở xuống) Ký hiệu: Vて(で)もらう	Ai được ai làm gì cho	かってもらう よんでもらう してもらう きてもらう
Được ai (vai vế trên) làm gì cho Ký hiệu: Vて(で)いただく	Ai được ai (tôn kính) làm gì cho	かっていただく よんでいただく していただく きていただく
Làm cho ai (vai vế dưới) việc gì Ký hiệu: Vて(で)やる	Làm gì cho ai (vế dưới)	かってやる よんでやる してやる きてやる

(C) Saromalang