Chủ Nhật, 2 tháng 7, 2017

Ca từ "Scarborough Fair" bản dịch và giải thích

Nghe bài hát Scarborough Fair:

Hoặc trên Youtube

Bài hát Scarborough Fair không phải do Simon and Garfunkel sáng tác mà là một bài dân ca Anh quốc có lịch sử khoảng 610 năm (khoảng 1300). Mặc dù giai điệu quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa của lời bài hát. Tất nhiên chúng ta biết bài hát nói về ái tình:

"She once was a true love of mine"
"Nàng đã từng là tình yêu đích thực của tôi"

"Then she'll be a true love of mine"
"Rồi nàng sẽ trở thành tình yêu đích thực của tôi"

Vậy còn "Parsley, sage, rosemary and thyme" (Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương)?

Dòng này có trong mọi tiết của bài hát. Hẳn nhiên là đây là những loại gia vị dùng trong cuộc sống hàng ngày được bán ở hội chợ Tư Ca Bá Lặc (Scarborough). Nhưng ý nghĩa của chúng trong lời bài hát là gì?

Tôi nghĩ đó là biểu tượng và hàm ý về cuộc sống êm đềm, hạnh phúc bên nhau. Và cuộc sống đó đã kết thúc bởi lẽ "nàng đã từng là tình yêu đích thực của tôi" và nghĩa là tình yêu đích thực này đã chết, không còn nữa. Rốt cuộc thì chìa khóa ở đây là "true love" (tình yêu đích thực). Phải hiểu rõ khái niệm này mới có thể hiểu được nội dung của bài hát.

Đây không phải là tình yêu giữa "tôi" và "nàng" theo nghĩa thông thường, đây là tình yêu mà "tôi" dành cho "nàng". Và chắc chắn là "tôi" và "nàng" đã từng sống êm đềm, thân ái với nhau.

Vì sao tình yêu đích thực mà "tôi" dành cho "nàng" lại tan vỡ? Vì trong lúc "tôi" mải chinh chiến, thực hiện bổn phận, nghĩa vụ thì nàng đã làm gì đó có lỗi. Lỗi lầm của "nàng" quá đỗi to lớn, khó mà có thể tha thứ và "nàng" chỉ cố sửa sai lầm này bằng sai lầm khác. Mặc dù "tôi" vẫn yêu "nàng" bằng một tình yêu đích thực, nhưng có khi nào gương vỡ lại lành, bát nước hắt đi làm sao có thể đầy lại? Khi mà "nàng" vẫn không chịu thừa nhận lỗi lầm của mình và đã đẩy mọi thứ đi quá giới hạn của sự chịu đựng?

Các tiết sau là những điều kiện để "Then she'll be a true love of mine" ("Rồi nàng sẽ trở thành tình yêu đích thực của tôi"):
Tell her to make me a cambric shirt
Without no seams nor needle work
Then she'll be a true love of mine
Hãy bảo nàng  may cho tôi một chiếc áo vải lanh,
Chẳng có những đường khâu, mũi vá
Rồi nàng sẽ trở thành tình yêu đích thực của tôi 

Đây là điều gần như không thể thực hiện được, gần như là đánh đố. Bởi lẽ làm sao may áo vải lanh mà không cần đường khâu mũi vá?

Nhưng từ tận trong tâm hồn "tôi" vẫn luôn mong "nàng" có thể tỉnh ngộ và lại trở thành tình yêu đích thực của "tôi", mặc dù điều đó khó mà có thể trở thành hiện thực. Và vì thế mà có lẽ tình yêu đích thực sẽ chết và quá khứ sẽ được chôn chặt.

Khái niệm "tình yêu đích thực"

Để trở thành "tình yêu đích thực" của ai đó thì chắc chắn không dễ và "nàng" có lẽ phải là một người đặc biệt. Dù "nàng" có phạm sai lầm đi chăng nữa, "nàng" vẫn luôn là tình yêu đích thực. Nhưng chính "nàng" lại giết chết tình yêu này vì mặc cảm lỗi lầm, vì tính hiếu thắng, vì tham vọng .... của "nàng". Đâu phải vì là người đặc biệt nên sẽ có mọi thứ trong cuộc đời?

Liệu rằng "nàng" có thức tỉnh và làm sống lại tình yêu đích thực mà "tôi" dành cho nàng? Chúng ta không thể nào biết được. Chúng ta đâu có khả năng đọc tâm trí của người khác. Hơn nữa, liệu tình yêu đích thực của "tôi" đó có đáng giá với "nàng" không? Có lẽ chỉ có "nàng" biết mà thôi.

Vì thế mà ca từ Scarborouh Fair vẫn luôn văng vẳng bên tai chúng ta "She once was a true love of mine" ("Nàng đã từng là tình yêu đích thực của tôi").

Phần hát bè

Phần bè này là của Simon and Garfunkel thêm vào. Ở đây nói về bổn phận, nghĩa vụ của người đàn ông ("tôi"). Có lẽ chính vì để "nàng" cô đơn mà nàng đã phạm sai lầm. Suy cho cùng, phụ nữ ai chẳng thích những lời ngọt ngào. Cũng có ý kiến là để lên án chiến tranh phi nghĩa "And to fight for a cause they've long ago forgotten" (Và chiến đấu cho một đại nghĩa mà họ đã quên từ lâu). Do bản của Simon and Garfunkel là vào năm 1966 khi đang có chiến tranh. Tuy nhiên, cũng không hẳn như vậy. Vì bản thân chiến tranh không có mục đích mà người ta nghĩ ra mục đích (đại nghĩa) để hợp lý hóa nó. Chiến tranh khiến con người ta phải thực hiện bổn phận, nghĩa vụ, khiến những kẻ nhỏ bé cũng có thể hoặc bị buộc phải hi sinh vì đại nghĩa.

Phần bè này không có trong nguyên bản của Scarborough Fair dân ca nước Anh.

Ca từ và bản dịch

English
Japanese
Vietnamese
[Verse 1]
Are you going to Scarborough Fair
Parsley, sage, rosemary and thyme
Remember me to one who lives there
She once was a true love of mine
第1連
スカボローフェアに行くのかい?      
パセリ、セージ、ローズマリーにタイム
そこに住んでいるあの人によろしく伝えてほしい
かつて私が真の愛を捧げたあの人に
[Tiết 1]
Bạn đang đi tới hội chợ Scarborough?
Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương
Hãy nhắc tới tôi với một người ở đó
Rằng nàng đã từng là tình yêu đích thực của tôi
[Verse 2]
Tell her to make me a cambric shirt
(On the side of a hill in the deep forest green)
Parsley, sage, rosemary and thyme
(Tracing of sparrow on snow crested brown)
Without no seams nor needle work
(Blankets and bedclothes the child of the mountain)
Then she'll be a true love of mine
(Sleeps unaware of the clarion call)
第2連
薄い布地のシャツを作ってくれるようあの人に伝えてほしい
深緑の森の丘の斜面で
パセリ、セージ、ローズマリーにタイム
白頭雀の足跡を追う
縫い目も無く細かな針仕事もしてないシャツをね
毛布と敷布の子どもは山の中で
そうすれば再び、真の愛を捧げることができるだろう
眠っている。甲高いラッパにも気づくことなく
[Tiết 2]
Hãy bảo nàng làm cho tôi chiếc áo vải lanh mịn
(Trên sườn đồi ở rừng sâu xanh thẳm)
Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương
(Lần theo chú chim sẻ nâu đầu trắng)
Chẳng có những đường may hay mũi vá
(Trải nệm và trải chăn cho đứa con của ngọn núi)
Rồi nàng sẽ là tình yêu đích thực của tôi
(Ngủ miên man không nghe thấy tiếng kèn hội quân)
[Verse 3]
Tell her to find me an acre of land
(On the side of a hill a sprinkling of leaves)
Parsley, sage, rosemary and thyme
(Washes the grave with silvery tears)
Between the salt water and the sea strands
(A soldier cleans and polishes a gun)
Then she'll be a true love of mine
第3連
1エーカーの土地を見つけてくれるようあの人に伝えてほしい
丘の斜面で舞い散る葉が
パセリ、セージ、ローズマリーにタイム
銀の涙で墓石を洗う
海と海岸との間にね
兵士は銃をきれいに磨く
そうすれば再び、真の愛を捧げることができるだろう
[Tiết 3]
Hãy bảo nàng tìm cho tôi một mẫu đất
(Trên sườn đồi lá rơi lả tả)
Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương
(Rửa sạch ngôi mộ với những giọt lệ bạc)
Ở giữa nước muối và bờ biển
(Một người lính lau và đánh bóng súng)
Rồi nàng sẽ là tình yêu đích thực của tôi
[Verse 4]
Tell her to reap it with a sickle of leather
(War bellows blazing in scarlet battalions)
Parsley, sage, rosemary and thyme
(Generals order their soldiers to kill)
And gather it all in a bunch of heather
(And to fight for a cause they've long ago forgotten)
Then she'll be a true love of mine
第4連
革を鎌の形にして刈り取りをするようあの人に伝えてほしい
戦争は轟き、緋色の軍隊に燃え上がる
パセリ、セージ、ローズマリーにタイム
将軍たちは兵士に殺せと命じる
そして、短いヒースの束の中に全部入れるようにと
とうの昔に忘れられた大義のために戦えと
そうすれば再び、真の愛を捧げることができるだろう
[Tiết 4]
Hãy bảo nàng gặt nó với lưỡi liềm da thuộc
(Chiến tranh rền vang, cháy sáng những đoàn quân đỏ chói)
Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương
(Các tướng lĩnh ra lệnh binh lính giết chóc)
Và bó tất cả vào trong một chùm thạch nam
(Và chiến đấu cho một đại nghĩa mà họ đã quên từ lâu)
Rồi nàng sẽ là tình yêu đích thực của tôi
[Verse 5]
Are you going to Scarborough Fair
Parsley, sage, rosemary and thyme
Remember me to one who lives there
She once was a true love of mine.
第5連
スカボローフェアに行くのかい?
パセリ、セージ、ローズマリーにタイム
そこに住んでいるあの人によろしく伝えてほしい
かつて私が真の愛を捧げたあの人に
[Tiết 5]
Bạn đang đi tới hội chợ Scarborough?
Lá ngò, xô thơm, hương thảo và cỏ xạ hương
Hãy nhắc tới tôi với một người ở đó
Rằng nàng đã từng là tình yêu đích thực của tôi


Tham khảo:
Bản dịch Nhật ngữ:
http://kawasaki5600.blog64.fc2.com/blog-entry-214.html
http://www.worldfolksong.com/songbook/england/scarborough-fair.html
http://kiyo-furu.com/fair.html

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét