Lợi thế và lỗ hổng của phương pháp Shadowing khi học ngoại ngữ

Phương pháp Shadowing là gì?

Trong bài viết này, Saromalang làm rõ phương pháp luận của phương pháp học ngoại ngữ Shadowing. Shadow tiếng Anh có nghĩa là "cái bóng", "shadowing" là sự lặp lại chính xác những gì bạn nghe. Nói thẳng ra thì vốn từ xưa tới nay dân ta đã học theo phương pháp này, gọi là "học vẹt", hay "học gạo". Phương pháp Shadowing khi học ngoại ngữ là bạn nghe (thường là băng, mp3 vv) của người bản ngữ và cố gắng bắt chước y chang.

Tại Saromalang, tôi gọi phương pháp Shadowing là HỌC VẸT: Bạn nghe băng và lặp lại y chang cho tới khi thuộc lòng.

Lợi điểm của phương pháp Shadowing

Lợi điểm 1: Bạn không cần hiểu ngữ pháp, biết nhiều từ vựng để có thể bắt đầu giao tiếp. Bạn có thể học vẹt ngay các câu hội thoại và áp dụng và xuất hiện "hào nhoáng", kiểu "cô ni chi oa, a li ga tồ, sai ô na ra" làm mọi người hết hồn về khả năng giao tiếp.

Với các bạn bắt đầu học thì lợi điểm này giúp cảm nhận ngay kết quả, do đó mà tăng động lực để học ngoại ngữ (hiệu ứng doping tinh thần).

Lợi điểm 2: Phát âm chuẩn.

Do học theo băng nên không bị lỗi phát âm của giáo viên bản xứ (không phải người nói tiếng Nhật bản ngữ), vốn là lỗi trầm trọng tại Việt Nam. Học sinh VN khi học tiếng Nhật thường bị phát âm sai từ đầu, về sau sửa rất khó, thậm chí đã đi du học vẫn không sửa được và phát âm sai.

Do đó, học phát âm chuẩn từ đầu là một lợi thế. (Tất nhiên là cách phát âm tiếng Nhật khác nên sẽ vẫn cần luyện tập lâu dài.)

Lỗ hổng của phương pháp Shadowing

Nhiều người Việt thường hay sùng bái: Sùng bái cá nhân, sùng bái phương pháp một cách thái quá. Lòng nôn nóng kiếm được "bí kíp" để học thành tài, tốn ít mồ hôi ở VN nhìn chung là luôn ở mức cao, nên mất đi cái nhìn toàn cảnh và mất đi sự điểm tĩnh, khả năng đánh giá khách quan.

Phương pháp Shadowing chỉ giúp bạn khi bắt đầu học tiếng Nhật (lúc chưa hiểu ngữ pháp) nhưng không giúp nhiều trong việc giỏi tiếng Nhật.

Vì Shadowing chỉ là học vẹt. Học mà không cần hiểu ngữ pháp, từ vựng, cách dùng, chỉ cần học thuộc và lặp lại chính xác. Cách này thật ra là tốt khi bắt đầu học một ngôn ngữ.

Tuy nhiên, theo thời gian, các lỗ hổng sau sẽ xuất hiện:

Lỗ hổng 1 của phương pháp Shadowing: Tốn thời gian khủng khiếp

Vì bạn không học kiến thức, ngữ pháp mà chỉ học thuộc, mà trên đời có vô vàn mẫu câu giao tiếp, vô vàn tình huống vv nên khi học từng câu một thì cực kỳ tốn thời gian.

Lỗ hổng 2 của phương pháp Shadowing: Tốn bộ nhớ (não) khủng khiếp

Vì bạn phải nhớ tất cả mọi câu, không phải kiến thức ngôn ngữ hay hệ thống nên bất kỳ phần lặp lại nào bạn cũng nhét hết vào bộ nhớ. Bộ nhớ sẽ nhanh chóng đầy và sẽ thành học trước quên sau. Bất kỳ ai học Shadowing quá lâu chắc chắn sẽ quên dần kiến thức cũ và lượng đọng lại ít, hiệu quả thấp (lại còn giảm dần theo thời gian). >>Ký ức ngắn hạn

Đâu là cách học đúng đắn?

1. Học ngữ pháp chắc chắn, học từ vựng sâu sắc và CÁCH GHÉP CÂU

Cách này học ít mà ứng dụng nhiều, bạn chỉ cần nhớ cách ghép câu, mẫu ngữ pháp vv thay vì học thuộc từng câu.

2. So sánh: Giữa tiếng Việt và tiếng Nhật. So sánh về sắc thái, dịch qua lại giữa hai ngôn ngữ.

Nếu học ngoại ngữ mà không học sắc thái đúng và không thể so sánh, bạn sẽ không bao giờ thực sự hiểu. Bộ nhớ sẽ sớm tràn và học trước quên sau.

Tại Saromalang, tôi cung cấp cách học hiểu chứ không dạy giao tiếp, hay shadowing (các bạn cần tự làm ở nhà nếu có thời gian). Nếu muốn thành dịch giả pro, ứng dụng vào trong mọi công việc, thì học cách dịch thuật tại Saromalang.

Trước khi học, tôi sẽ bắt đầu buổi nói chuyện lớp Cú Mèo về cách học, ký ức ngắn hạn, dài hạn vv.

- Takahashi -