TRỢ TỪ LÀ GÌ?

Tổng kết cơ bản nhất về trợ từ (giới từ) tiếng Nhật.

Hãy làm bài quiz Saromalang bên dưới.

TRỢ TỪ TIẾNG NHẬT LÀ GÌ?

Trợ từ có vai trò rất quan trọng về ngữ pháp trong tiếng Nhật thường đi với ĐƠN VỊ NGỮ PHÁP  mà nhiều nhất là đi với danh từ.

Trợ từ は đánh dấu chủ ngữ, chủ đề.
Trợ từ が đánh dấu chủ ngữ, chủ thể hành động.
Trợ từ の là sở hữu cách (“của”) hay biến danh từ thành tính từ (Nの = A).
Trợ từ を đánh dấu đối tượng.
Trợ từ で hay に hay へ đi với danh từ tạo trạng ngữ (chỉ nơi chốn, …).

Trợ từ cũng đi với đơn vị ngữ pháp như câu. Ví dụ: Sentence1が、Sentence2 = Câu 1 NHƯNG Câu 2. Trong trường hợp này, が là “nhưng”.

Một số trợ từ chỉ phương hướng minh họa bởi Saromalang

VÍ DỤ VỀ TRỢ TỪ THÔNG DỤNG

Trợ từ	Công thức	Ý nghĩa	Ví dụ
は	Nは～	Đánh dấu chủ ngữ, chủ đề, …	Anh ấy は học sinh です。
が	Nが～	Đánh dấu chủ thể, chủ đề, …. Đánh dấu chủ ngữ vế câu	Xe hơi がchạy ngang qua.
を	Nを	Đánh dấu đối tượng tác động	bia を uống
の	N1のN2	Sở hữu cách, biến Nの=A	anh ấy の sách, học sinh の vở
も	Nも	N cũng	táo も ăn
と	N1とN2	N1 và N2	táo と lê
か	N1かN2	N1 hoặc N2	táo か lê
で	Placeで	tại (nơi chỗ) trạng ngữ chỉ nơi chỗ	công viên で đi dạo
に	Placeに	ở trong, đi vào trong	phòng ở に đi vào
へ	Placeへ	hướng tới, đi về phía	công viên へ đi
を	Placeを	đi xuyên qua, băng qua	cây cầu を băng qua
で	Busで	bằng (phương tiện)	xe buýt で đi
で	Kanjiで	bằng (phương tiện)	kanji で viết
で	2 ngườiで	cách thức số người	2 người で về nhà
に	Timeに	vào lúc	2 giờ に xuất phát
に	Personに	hành động hướng tới ai	bạn に tiền を cho mượn
から	Nから	từ N	thầy giáo から sách を nhận
から	Placeから	từ chỗ nào	trường học から về nhà
から	Timeから	từ lúc nào	10 giờ から bắt đầu
まで	Nまで	tới N	ngân hàng まで đi
より	Nより	hơn N, so sánh hơn	Nhật は Việt Nam より lạnh
ほど	Nほど	không bằng N, so sánh không bằng	Việt Nam は Nhật ほど không lạnh
が	Sentenceが～	Câu NHƯNG ~	Táo は ăn が、chuối は không ăn

ĐỌC THÊM:

>>Trợ từ tiếng Nhật tại Saromalang

>>Danh sách trợ từ tiếng Nhật (2011)

QUIZ SAROMALANG: ĐIỀN TRỢ TỪ

Quiz 1: 庭(にわ)【　　】木(き)【　　】植(う)えます。

庭・にわ vườn, 木・き cây, 植える・うえる trồng

Xem đáp án

“Trồng cây vào trong vườn” ⇒ 庭に木を植えます。
Ở đây là trồng cây VÀO TRONG vườn nên phải dùng に. Không dùng trợ từ で vì で là làm gì tại đâu đó. 庭で có nghĩa là trồng cây “tại vườn” tức là có thể bạn trồng cây lên chậu, lên xe hơi, v.v… ai mà biết được ^^

Quiz 2: 階段(かいだん)【　　　】おります。

階段（かいだん） cầu thang, おりる đi xuống
Xem đáp án

階段をおります。Đi xuống cầu thang.
Dùng trợ từ を không phải là đối tượng tác động mà chỉ phương hướng khi bạn đi xuyên qua, băng qua (và để lại sau lưng).

Quiz 3: 学校(がっこう)【　　　】バス【　　　】行(い)きます。

学校（がっこう） school, バス bus, 行く（いく）・いきます to go (đi)
Xem đáp án

学校へバスで行きます。 Đi tới trường bằng xe buýt.
Dùng trợ từ へ vì bạn đi hướng về phía đó, mặc dù dùng trợ từ に cũng được NHƯNG に có nghĩa là đi vào trong. Xe buýt thì đâu có đi vào trong trường? Chỉ đi hướng về phía trường thôi.

Quiz 4: お名前(なまえ)【　　　】漢字(かんじ)【　　　】書(か)いてください。

お名前（おなまえ） name, 漢字（かんじ） kanji, 書く（かく）・かきます to write

かいてください = Xin hãy viết.
Xem đáp án

お名前を漢字で書いてください。Xin hãy viết tên (bạn) bằng chữ kanji.
Do onamae (tên) là đối tượng tác động của hành động "viết" nên dùng trợ từ を, còn kanji là cách thức viết nên dùng で để tạo trạng ngữ chỉ cách thức (viết bằng kanji).

Quiz 5: 「どのようにかえりますか。」「三人(さんにん)【　　　】タクシー【　　　】かえります。」

どのように như thế nào, bằng cách nào, かえります về nhà, 三人（さんにん） ba người
Xem đáp án

三人でタクシーでかえります。(Chúng tôi sẽ) về nhà ba người bằng taxi.
三人で là chỉ cách thức làm gì 3 người với nhau, còn タクシーで là trạng ngữ chỉ phương tiện đi lại, đều dùng trợ từ で (nghĩa cơ bản nhất của で là Placeで (làm gì) tại đâu).

Quiz 6: 日本(にほん)【　　　】ベトナム【　　　】さむいです。

日本（にほん） Japan, ベトナム Vietnam, さむい cold, lạnh.
Xem đáp án

日本はベトナムよりさむいです。 Nhật Bản lạnh hơn Việt Nam.
Đây là so sánh hơn.

Quiz 7: ベトナム【　　　】日本(にほん)【　　　】さむくありません。

日本（にほん） Japan, ベトナム Vietnam, さむくありません không lạnh.
Xem đáp án

ベトナムは日本ほどさむくありません。 Việt Nam không lạnh bằng Nhật.
Đây là so sánh không bằng.

Quiz 8: お水(みず)【　　　】のみます【　　　】、お酒(さけ)【　　　】のみません。

お水（おみず） nước, のみます uống, お酒（おさけ） rượu, のみません không uống.
Xem đáp án

お水はのみますが、お酒はのみません。 Nước thì (tôi) uống nhưng rượu thì (tôi) không uống
Dùng は để nhấn mạnh sự đối lập, ở đây は là “thì”. Còn が là “nhưng” giữa 2 câu chỉ sự đối lập về ý nghĩa.